Παρασκευή 8 Φεβρουαρίου 2013

ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ


Η ΕΟΡΤΗ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ

            Ἕνα ἐρώτημα πού πρέπει νά μᾶς ἀπασχολεῖ, μέ ἀφορμή καί πάλι τήν σχολική ἑορτή τῶν τριῶν ἱεραρχῶν εἶναι: πῶς καί γιατί τό Ἑλληνικό ἔθνος ἐπέλεξε σάν προστάτες τῆς παιδείας τρεῖς ἀρχιερεῖς καί ὄχι κάποιους φιλοσόφους ἤ ἐπιστήμονες.
            Ὅταν ἡ ἐ­πα­νά­στα­ση τοῦ 1821 ἐ­πέ­τυ­χε καί τό Γέ­νος μας ἐ­λευ­θε­ρώ­θη­κε, τό­τε ἄρ­χι­σε μι­ά συ­στη­μα­τι­κή προ­σπά­θει­α ἀ­νόρ­θω­σης καί ἐ­ξύ­ψω­σης τοῦ λα­οῦ μας, μέ τήν μά­θη­ση. Τό­τε ἀ­να­ζη­τή­θη­κε μι­ά κα­τευ­θυ­ντή­ρι­α γραμ­μή. Καί αὐ­τή, βρέ­θη­κε στήν ἁ­γι­ό­τη­τα καί στή σο­φί­α.
            Γι­’ αὐ­τό καί οἱ πα­τέ­ρες μας, στήν νε­ώ­τε­ρη Ἑλ­λά­δα, θέ­σπι­σαν σάν ἑ­ορ­τή τῆς παι­δεί­ας, τήν ἑ­ορ­τή τῶν Τρι­ῶν Ἱ­ε­ραρ­χῶν, Βασιλείου τοῦ Μεγάλου, Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου καί Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου. Δη­λα­δή, τέ­θη­κε σάν πα­ρά­δει­γμα πρός μί­μη­ση ἁ­γι­ό­τη­τα καί ἡ σο­φί­α τῶν Τρι­ῶν Ἱ­ε­ραρ­χῶν. Δι­ό­τι ἡ ἀ­ρε­τή καί ἡ σο­φί­α δέν εἶ­ναι κλη­ρο­νο­μι­κά προ­σό­ντα, ἀλ­λά θέ­λουν κό­πο καί σω­στή δι­α­παι­δα­γώ­γη­ση.
            Γι­ά νά τό κα­τα­λά­βου­με αὐ­τό, πρέ­πει νά θυ­μη­θοῦ­με ἕ­να γε­γο­νός ἀ­πό τήν ζω­ή τοῦ με­γά­λου νο­μο­θέ­τη Λυ­κούρ­γου.
            Κά­πο­τε, οἱ Σπαρ­τι­ᾶ­τες πα­ρα­κά­λε­σαν τόν Λυ­κοῦρ­γο νά φτι­ά­ξει νό­μους, δι­ό­τι ἔ­βλε­παν ὅ­τι δέν πᾶ­νε κα­θό­λου κα­λά.
            Τό­τε ὁ Λυ­κοῦρ­γος δέ­χθη­κε τό αἴ­τη­μά τους, ἀλ­λά τούς ζή­τη­σε νά τοῦ δω­ρί­σουν δύ­ο νε­ο­γέν­νη­τα σκυ­λά­κι­α. Καί ἀ­πό τήν ἴ­δι­α ὥ­ρα ἄρ­χι­σε νά τά ἐκ­παι­δεύ­ει. Μέ δι­α­φο­ρε­τι­κό σύ­στη­μα τό κα­θέ­να. Τό ἕ­να, τό τάι­ζε κα­λά. Καί τοῦ ἔ­κα­νε ὅ­λα τά κέ­φι­α. Τό ἄλ­λο τό ἐ­γύ­μνα­ζε στό κυ­νή­γι. Καί τό τα­λαι­πω­ροῦ­σε σκλη­ρά. Ταυ­τό­χρο­να ἔ­γρα­φε τούς νό­μους, πού θά ἔ­κα­ναν τή Σπάρ­τη νά με­γα­λουρ­γή­σει.
            Ὅ­ταν τά σκυ­λά­κι­α με­γά­λω­σαν καί ἡ ἐ­πε­ξερ­γα­σί­α τῶν νό­μων εἶ­χε ὁ­λο­κλη­ρω­θεῖ, συ­γκέ­ντρω­σε τούς Σπαρ­τι­ᾶ­τες στήν  ἐ­πί­ση­μη συ­νέ­λευ­ση τῆς Ἀ­πέλ­λας. Καί ἐ­κεῖ, μπρο­στά στούς Σπαρ­τι­ᾶ­τες, ἔ­φε­ρε τά δύ­ο σκυ­λι­ά.
            Ὅ­λοι ἀ­πο­ροῦ­σαν καί ψι­θύ­ρι­ζαν. Ἀλ­λά ὁ Λυ­κοῦρ­γος εἶ­χε τό σχέ­δι­ό του.
            - Θυ­μᾶ­στε τά δύ­ο σκυ­λι­ά; Ἐ­ρώ­τη­σε.
            - Ναί, τοῦ ἀ­πά­ντη­σαν. Εἶ­ναι ἀ­πό τήν ἴ­δι­α μά­να!
            Τό­τε ὁ Λυ­κοῦρ­γος ἐ­πέ­τα­ξε μπρο­στά στά σκυ­λι­ά ἕ­να κομ­μά­τι κρέ­ας καί ἕ­να λα­γό! Τό κα­λο­μα­θη­μέ­νο σκυ­λί, ὅρ­μη­σε στό κρέ­ας. Τό ἄλ­λο ἔ­τρε­ξε πί­σω ἀ­πό τό λα­γό. Καί σέ λί­γο τόν ἔ­φε­ρε μπροστά τους!
            Τό­τε ὁ Λυ­κοῦρ­γος ἐ­ρώ­τη­σε:
            - Σέ ποι­ό σκυ­λί θέ­λε­τε νά μοι­ά­σουν τά παι­δι­ά σας;
            Τό­τε, οἱ Σπαρ­τι­ᾶ­τες κα­τά­λα­βαν τό νό­η­μα. Καί ἐ­δέ­χθη­καν παμ­ψη­φεῖ τούς νό­μους.
            Κα­τά­λα­βαν, ὅ­τι ὁ κα­λός δέν γεν­νι­έ­ται. Ἀλ­λά γί­νε­ται.
            Συ­νει­δη­το­ποί­η­σαν, ὅ­τι ἡ ἀ­ρε­τή καί ἡ λε­βε­ντι­ά δέν εἶ­ναι κλη­ρο­νο­μι­κά. Ἀλ­λά θέ­λουν μό­χθο καί σω­στή δι­α­παι­δα­γώ­γη­ση.
* * *
            Μέ τήν ἴ­δι­α φω­τι­σμέ­νη σκέ­ψη οἱ πα­τέ­ρες μας ὅ­ρι­σαν ἑ­ορ­τή τῆς παι­δεί­ας, τήν ἑ­ορ­τή τῶν Τρι­ῶν Ἱ­ε­ραρ­χῶν. Δηλαδή ὅρισαν τούς Ἁγίους, προστᾶτες καί καθοδηγητές μας.
            Οἱ ἅ­γι­οι Τρεῖς Ἱ­ε­ράρ­χες εἶ­χαν ὅ­λα τά προ­σό­ντα γι­ά νά ἀ­πο­κτή­σουν «ἕ­να κομ­μά­τι κρέ­ας»,δηλ. μι­ά θέ­ση μέ πα­χυ­λό μι­σθό καί νά ζή­σουν ἀ­θε­ό­φο­βα.
            Ὅ­μως σκο­πό στή ζω­ή τους δέν ἔ­κα­ναν τά ἔν­στι­κτα, ἀλ­λά τό θέ­λη­μα τοῦ Θε­οῦ, τίς ἀ­ρε­τές.
·     Ἐ­άν κά­ποι­ος δέν κα­τα­λά­βει τί εἶ­ναι ἡ ἀ­ρε­τή, πο­τέ δέν θά κα­τα­νο­ή­σει τί εἶ­ναι ἡ κα­κί­α καί τά πά­θη.
·     Ἐ­άν δέν γνω­ρί­σεις τήν ἀ­γά­πη, δέν ξέ­ρεις τί εἶ­ναι τό μῖ­σος.
·     Ἐ­άν δέν ζή­σεις τήν ἁ­γνό­τη­τα, θά νο­μί­ζεις τήν σα­πί­λα τῆς δι­α­φθο­ρᾶς ἐ­πι­τυ­χί­α.
·     Ἐ­άν δέν μά­θεις κυ­νή­γι, θά γί­νεις «χα­σα­πό­σκυ­λο».
            Οἱ ἅ­γι­οι Τρεῖς Ἱ­ε­ράρ­χες δέν ἔ­ψα­χναν γι­ά τό «κρέ­ας», ἀλ­λά γι­ά τόν «λα­γό». Ἀ­γω­νί­στη­καν νά ἀ­γα­πή­σουν τόν Θε­ό μέ ὅ­λη τή δύ­να­μή τους, καί τόν συ­νάν­θρω­πό τους σάν τόν ἑ­αυ­τό τους. Τό ἠ­θι­κό τους με­γα­λεῖ­ο εἶ­ναι ἀ­προ­σπέ­λα­στο.
            Ὅ­ταν ὁ ἄν­θρω­πος ἀ­πο­στρέ­φε­ται τήν ἐ­νά­ρε­τη ζω­ή πού δί­δα­ξαν οἱ ἅγι­οι Τρεῖς Ἱ­ε­ράρ­χες, κο­ροϊ­δεύ­ει τούς ἄλ­λους, γι­ά νά μήν ἀ­κού­ει ὁ ἴ­δι­ος τίς φω­νές τῆς τα­ρα­γμέ­νης του συ­νεί­δη­σης.
Τό πρό­τυ­πο τῶν Τρι­ῶν Με­γά­λων Φω­στή­ρων τῆς Τρι­ση­λί­ου Θε­ό­τη­τος, πρέ­πει νά εἶ­ναι τό φῶς πού θά μᾶς φω­τί­ζει καί θά μᾶς κα­τευ­θύ­νει πρός τήν ἀληθινή σοφία καί ἁγιότητα.

ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ

            Οἱ τρεῖς Ἱεράρχες, Βασίλειος ὁ Μέγας, Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, καί Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, εἶναι  Πνευματικοί  Φάροι στήν  πορεία τῆς σύντομης ἐπίγειας ζωῆς μας.   Εἶναι Ἐκεῖνοι πού  ἔλαβαν Φῶς ἀπό τόν Φωτοδότη Κύριό μας καί ἔγιναν ὁλόφωτοι. Εἶναι οἱ άληθινοί Διαφωτιστές, πού μᾶς ὁδηγοῦν σταθερά καί μέ ἀσφάλεια στό Φῶς τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ. Εἶναι τά αὐθεντικά πρότυπα τῆς ζωῆς μας, πού μᾶς βοηθοῦν νά προσανατολιστοῦμε πρός τό ἀληθινό Φῶς. Νά συνειδητοποιήσουμε γιατί ζοῦμε. Νά γνωρίσωμε τό ἀγαθό καί τέλειο θέλημα τοῦ Δημιουργοῦ μας. Νά καταλάβουμε ὀρθά τόν προορισμό μας. Καί νά γεμίσει Νόημα, Περιεχόμενο καί Χαρά ἡ ζωή μας. 
             Γι᾿ αὐτό, τό Πανεπιστήμιο τῶν Ἀθηνῶν, τό 1843 μ.Χ. καθιέρωσε ἐπίσημα τήν γιορτή τῶν τριῶν Ἱεραρχῶν, ὡς γιορτή τῆς Παιδείας. Ἀπό τότε οἱ τρεῖς Ἱεράρχες  θεωροῦνται καί τιμῶνται ὡς Προστάτες τῆς Ἑλληνικῆς Παιδείας.
Ὁ Μ. Βασίλειος μιλάει γιά τόν σημαντικό ρόλο τῆς οἰκογένειας: Πρῶτο διδασκαλεῖο εἶναι τό σπίτι, ἡ οἰκογένεια. Μέσα ἐκεῖ τό παιδί νά ἔχει ὡς σύντροφο «τήν τῶν γονέων νουθέτησιν, τήν τῶν θειοτέρων λόγων ἀκρόασιν, ἀναγνώσματα σωτήρια, διηγήματα πρός  σεμνότητα καί σωφροσύνην τυποῦντα».
Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος ἀπευθυνόμενος πρός τούς γονεῖς καί διδασκάλους, μᾶς λέγει : «γενέσθαι φῶς καί εἶτα φωτίσαι».
Οἱ τρεῖς Ἱεράρχες τήν Παιδεία τήν ὀνομάζουν Φῶς καί Φῶτα. Μέ ἄλλα λόγια ὁ διδάσκαλος τῆς Παιδείας πρέπει νά εἶναι Φωτοδότης καί Φωστήρας. Καί τό σχολεῖο πρέπει νά εἶναι χῶρος ὅπου τά παιδιά μας θά Φωτίζονται. Θά παίρνουν Φῶτα, γιά νά Φωτίζουν τά βήματά τους στή ζωή. Νά βλέπουν ποῦ καί πῶς θά περπατήσουν.
Ἡ Ἐκπαίδευση πρέπει νά εἶναι Φῶς καί νά δίνει Φῶς. Σ᾿ αὐτά ὅλοι συμφωνοῦμε. Ὅμως  τί εἶναι Φῶς; Ὅταν λέμε Φῶς ἐννοοῦμε ὅλοι τό ἴδιο πρᾶγμα; Ἤ μήπως ἐνῶ ὅλοι λέμε πώς πᾶμε στόν ἴδιο προορισμό, ἔχουμε μπεῖ σέ διαφορετικῆς κατεύθυνσης «λεωφορεῖα»;
            Προσοχή! Στήν ἐποχή μας ὑπάρχουν πολλά ψεύτικα φῶτα. Γι’ αὐτό καί ὁ ποιητής μᾶς λέει: «Ἦταν φῶτα, χίλια φῶτα, μά δέν ἤτανε τό Φῶς» (Γ. Βερίτης). Πολλοί Νεοέλληνες εἶναι ἐπηρεασμένοι ἀπό τά φῶτα τῆς Δύσεως, τοῦ Διαφωτισμοῦ.
Στήν Εὐρώπη, οἱ γραμματισμένοι, τήν χρονική περίοδο ἀπό τό 1688 μ.Χ. μέχρι τό 1789 μ.Χ. τήν ὀνόμασαν περίοδο τοῦ Διαφωτισμοῦ ἤ Αἰώνα τῶν Φώτων.           
Οἱ «φωστῆρες» τοῦ Αἰώνα τῶν Φώτων, ὅταν βρέθηκαν στήν ἐξουσία, ἔβγαλαν ἕνα «δημοκρατικό» διάταγμα, πού ἐπέβαλλε τήν ἀθεΐα καί καταργοῦσε τόν Ἰησοῦ Χριστό. Γι᾿  αὐτούς μοναδικός ἥλιος πού φωτίζει τόν κόσμο ἦταν μόνο ἡ ἀνθρώπινη λογική! Τό μυαλουδάκι μας! Γιά αὐτούς ἄλλο φῶς δέν ὑπάρχει! Διακήρυτταν ὅτι ἡ πίστη σέ ἄλλα φῶτα γρήγορα θά σβήσει! Καί ἡ Ἁγία Γραφή γρήγορα θά βρίσκεται μόνο στά παλιατζήδικα καί στά μουσεῖα.
            «Ποῦ οἱ πολεμήσαντες; Σεσίγηνται καί λήθη παραδέδονται. Ποῦ δέ ἡ Ἐκκλησία; Ὑπέρ τόν ἥλιον λάμπει». Ποῦ εἶναι, μᾶς θυμίζει ὁ ἱερός Χρυσόστομος, αὐτοί πού πολέμησαν τήν Ἐκκλησία; Ἔχουν πεθάνει καί ἔχουν ξεχασθεῖ. Ποῦ εἶναι ὅμως ἡ Ἐκκλησία; Λάμπει πιό φωτεινή καί ἀπό τόν ἥλιο.
Ὁ Γάλλος Βιολόγος - Μαθηματικός καί Ἀκαδημαϊκός Fr. Jacob (Φρ. Ζακόμπ, βραβεῖο Νόμπελ) στό ἔργο του «Τό παιχνίδι τῶν πιθανοτήτων» γράφει: «Ὁ αἰῶνας τοῦ Διαφωτισμοῦ καί ὁ 19ος αἰῶνας εἶχαν τήν παραφροσύνη νά θεωροῦν ὅτι, ἡ ἀνθρώπινη λογική ὄχι μόνον ἦταν τό ἀπαραίτητο ἐργαλεῖο γιά νά ἐξηγηθοῦν τά ἀνθρώπινα, ἀλλά καί ὅτι μόνη της ἀρκοῦσε νά λύσει ὅλα τά προβλήματα». Γι’ αὐτό ἔχει δίκιο ὁ ἐπιστήμονας αὐτός πού κατηγορεῖ τούς Διαφωτιστές ὅτι τελικά  κατε-ξευτέλισαν τήν λογική.
Οἱ τρεῖς μέγιστοι Φωστῆρες τοῦ πνεύματος ἀποδίδουν μεγάλη σημασία στήν παιδεία καί τή θεωροῦν, ὡς τό πρῶτο ἀπό τά ἀγαθά μας.«Δέν ὑπάρχει τέχνη σπουδαιότερη ἀπό τήν ἐκπαίδευση, διότι αὐτή διαπλάσσει τήν ψυχή καί τόν χαρακτήρα τοῦ νέου» (Ἅγιος Ἰω. Χρυσόστομος).
Σύμφωνα μέ τούς Φωτεινούς Ἱεράρχες τῆς Ἐκκλησίας μας, ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός εἶναι ὁ Ἥλιος τῆς Δικαιοσύνης. Εἶναι ὁ Ἥλιος τῆς ψυχῆς μας, πού τήν φωτίζει καί τήν ζωογονεῖ.
Ὁ μεγαλύτερος ποιητής τῆς νεότερης Ἑλλάδας εἶναι ὁ Διονύσιος Σολωμός. Ἔγραψε καί τόν Ἐθνικό μας Ὕμνο. Εἶναι δηλαδή ὁ ἐθνικός μας ποιητής. Αὐτός ὁ ὑπέροχος ἄνθρωπος  ἦταν πολύ καλός Χριστιανός.
 Κάποτε ἕνας γνωστός του, ὁ ὁποῖος  ἀμφιταλαντευόταν στήν χριστιανική πίστη, βλέποντας τόν τρόπο τῆς ἐνάρετης ζωῆς  καί τῆς εὐσέβειάς του, μιά μέρα τόν πείραξε καί τοῦ εἶπε: «Καλά, δέν μπορῶ νά σέ καταλάβω! Κάνεις τόσα καί θυσιάζεις τόσα γιά τήν ψυχή σου καί γιά τόν Χριστό. Δέν μοῦ λές ἐπιτέλους, τί σοῦ δίνει ὁ Χριστός;»
Ἐκείνη τήν ὥρα οἱ δύο φίλοι περπατοῦσαν μέσα σ᾿ ἕνα χωράφι, πού ἦταν γεμᾶτο ἀπό ὄμορφα λουλούδια. Γυρίζει τότε ὁ Σολωμός καί λέει στόν ὀλιγόπιστο φίλο του: «Ὅ,τι δίνει ὁ ἥλιος σέ αὐτά τά λουλούδια, δίνει καί ὁ Χριστός σέ μένα!»
Ὁ ἥλιος βρίσκεται ἑκατομμύρια χιλιόμετρα μακρυά. Τί μπορεῖ νά προσφέρει στά λουλούδια; Καί ὅμως! Ὅταν πάρουμε ἕνα φυτό καί τό κλείσουμε σέ ἕνα  σκοτεινό χῶρο,  τότε θά καταλάβουμε πόσο εὐεργετικός εἶναι ὁ ἥλιος. Τό φυτό σέ λίγες ἡμέρες θά κιτρινίσει, θά σαπίσει καί θά σβήσει. Γιατί τοῦ λείπει  τό ζωογόνο φῶς τοῦ ἡλίου. 
 Οἱ τρεῖς Ἱεράρχες μᾶς συμβουλεύουν μέ ἀγάπη: Κάθε ἄνθρωπος πού βγάζει ἀπό τήν ζωή του τό νοητό Ἥλιο τῆς Δικαιοσύνης, τό Φῶς τοῦ κόσμου, τόν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό,   ἄνθρωπος σωστός  δέν θά γίνει ποτέ.
            Κάθε φορά πού βλέπουμε κάποιον ἄνθρωπο νά κάνει μιά βρωμιά ἤ μιά παλιανθρωπιά  τότε λέμε: «Αὐτός δέν εἶναι ἄνθρωπος».
             «Ἄνθρωπός ἐστιν, οὐχ ὅστις ἁπλῶς χεῖρας καί πόδας ἔχει ἀνθρώπου, οὐδ’ ὅστις λογικός μόνον, ἀλλ’ ὅστις εὐσέβειαν καί ἀρετήν μετά παρρησίας ἀσκεῖ » (Ἅγ. Ἰω. Χρυσόστομος).
            Τό Φῶς τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀνέσπερο καί ἄδυτο . Τά φῶτα τοῦ κόσμου αὐτοῦ, ἡ ἐπιστήμη καί ἡ φιλοσοφία, χωρίς τόν φωτισμό τοῦ Παναγίου Πνεύματος, ἀφήνουν κρύα τήν καρδιά καί τόν ἄνθρωπο πνευματικά χειρότερο, καί ἠθικά ὑποβαθμισμένο. Γι᾿ αὐτό ἔχουμε χρέος ἀπέναντι τοῦ ἑαυτοῦ μας, νά ἀναζητοῦμε τό ἀνέσπερο καί ἄδυτο Φῶς τοῦ Χριστοῦ, πού ζωογονεῖ  τήν ψυχή μας καί  φωτίζει τόν νοῦ μας.
Οἱ τρεῖς μέγιστοι Φωστῆρες τῆς Τρισηλίου Θεότητος, ἔφθασαν σέ ἠθικό μεγαλεῖο ἀπροσπέλαστο. Γιατί κριτήριο καί κατευθυντήρια γραμμή τους δέν ἔκαμαν τά κατώτερα ἔνστικτα ἀλλά τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, τίς ἀρετές.
Ἡ ἑορτή τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν πρέπει νά μᾶς ἐμπνέει καί νά μᾶς φρονηματίζει, γιά νά μιμηθοῦμε τήν πίστη καί τήν εὐλάβειά τους. Κάθε ἄνθρωπος πού άποστρέφεται τήν διδα­σκα­λία τους γιά ἐνάρετη ζωή, βρίσκεται σέ πνευματική σύγχυση καί ἀκαταστασία. Καί φωνάζει δυνατά ἐναντίον τῶν ἄλλων, γιά νά μήν ἀκούει ὁ ἴδιος τίς φωνές τῆς ταραγμένης του συνείδησης. Γιατί δέν ὑποφέρει τόν ἔλεγχο καί τίς τύψεις της.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου